Autisme is een spectrum

Als er ergens grote misverstanden over bestaan is het wel over het “spectrum”. Veel mensen denken dan gek genoeg aan een graad van ernst. Dus dat je “een beetje” autistisch kunt zijn en “heel erg”. Terwijl je een spectrum veel beter kunt vergelijken met een streepjescode. In deze blogpost (opent in een andere tab) een verwijzing naar een Engelstalig artikel dat het erg goed uitlegt

Autisme is gedrag?

Veel mensen denken dat je autisme dan wel niet aan iemands uiterlijk kunt zien, maar toch wel aan iemands gedrag. Dat is niet waar. Een groot gedeelte van de mensen met autisme heeft geleerd zich heel erg goed te camoufleren als neurotypisch. Dat kost heel veel energie. Die moet ergens heen maar kan jaren, soms zelfs decennia worden opgekropt. En als het er uit komt ziet de buitenwereld daar meestal niks van maar voor degene die dat overkomt is het verschrikkelijk zwaar.

Stimmen

Wat is stimmen nu precies en waarom doen mensen met autisme dat? Stimmen heeft met zelfregulatie te maken. Het is een manier om wijs te worden uit de veelheid van prikkels en tot rust te komen. Iedere auti heeft andere manieren om te stimmen maar wat bij allemaal overeenkomt is dat het herhalende handelingen zijn. Dat kan fladderen met de handen zijn, een rubik’s cube oplossen, schommelen, rondjes draaien of op en neer springen zijn maar ook met je pen klikken of met je voet wiebelen. De meeste mensen kennen het vooral van kinderen met autisme, maar volwassen mensen met autisme doen het ook. Alleen zijn die beter in het ongezien doen.

Het is een heel gezonde manier voor mensen met autisme om met zaken om te gaan.

Meltdown

Wat is een meltdown en waarom gebeurt het?
Een meltdown is als de overprikkeling zo heel erg over een grens is gegaan dat iemand in feite ontploft. Dat kan zich uiten in een driftbui, maar ook in een niet tegen te houden huilbui, extreme hoofdpijn of zelfs het laten lopen van urine en ontlasting. Veel auties lukt het om alleen huilbuien in het openbaar te laten zien, de huilbui fungeert dan als een soort ventiel.
Meltdowns kosten erg veel energie en zijn voor degene die ze krijgt zwaar.

Meltdowns zijn te voorkomen, maar dat vergt een grondige kennis van hoe iemand in elkaar zit, juist ook door diegene zelf. Als iemand als kind al gediagnosticeerd is en daarbij goed begeleid wordt, leert hij of zij de signalen die aangeven dat er grenzen worden overschreden al goed kennen. Ontdek je pas bij volwassen zijn dat je autisme hebt, dan is dat veel moeilijker en kan het je, zeker in de eerste jaren na de diagnose, zeer regelmatig overkomen.

En nog iets: iemand die een meltdown heeft is niet agressief. Voor veel mensen lijkt dat wel zo, wat heel erg schadelijk kan zijn voor degene met een meltdown. Want ga maar na: mijn zoon, die meltdowns had op school of in observatie werd tegen de grond gewerkt en vast gehouden. Door volwassen kerels. Denk eens in hoe traumatisch dat is. 

Shutdown

Wat is een shutdown en waarom gebeurt het?
Een shutdown is in feite ook een meltdown maar dan eentje waarbij de auti in feite afslaat. Alles is leeg, op en doet het niet meer.
Het is op dezelfde manier te voorkomen als een meltdown.

Selectief mutisme

Waarom kan iemand met autisme soms niet meer praten (verder uitwerken)

Tijd

De meeste mensen met autisme die ik ken hebben een probleem met (het verlopen van) tijd. Hoe uit zich dat en wat werkt wel? (verder uitwerken)

Neurotypisch

Mensen die neurotypisch zijn vallen binnen wat het overgrote deel van de mensheid “normaal” vindt. Het woord wordt vaak gebruik als tegenstelling tot mensen met autisme. Echter is “niet neurotypisch” zijn ofwel neurodivers niet exclusief voorbehouden aan mensen met autisme. Iedereen die afwijkt van de norm is in feite neurodivers. Zie ook de wikipedia pagina (en klik door naar de Engelse versie. Die is vollediger).

Er is een verschil tussen het dagelijks gebruik van het woord, wat meer gebaseerd is op hoe iemand is, en het wetenschappelijk gebruik van het woord, of iemand een normale neurologische en psychologische ontwikkeling heeft doorgemaakt. Dus iemand die hoogbegaafd is, kan bij het dagelijks gebruik van het woord neurodivers zijn, maar in het wetenschappelijk gebruik kan hij of zij dus wel gewoon neurotypisch zijn.

Op Quora is daar een goede vraag over gesteld:

Are gifted, highly gifted, exceptionally gifted and profoundly gifted people considered neurodiverse or neurotypical?